Senin, 01 Desember 2014

Sastra Pewayangan


JENIS  JENIS WAYANG


1. Wayang purwa / wayang lulang 
  Yaiku seni tradisional Indonesia, sing paling utama berkembang neng Jawa.Wayang lulang didolanke saka sawong dalang sing uga dadi narator dialog toko-tokoh wayang, karo diiringi pleh musik gamelan sing didolanke sekelompok nayaga lan tembang sing ditembangna saka para pesinden. 
a. Wayang kaper 
Yaitu ukuran wayang lulang sing paling cilik. 
b. Wayang kidang kencana 
Yaitu wayang kulit sing ukuranne luwih gedhe saka wayang 
kaper.Jenis wayang iki uga kerep karan wayang kencana sing nduwe arti lagi. 

c. Wayang pedalangan 
Wayang pedalangan ngrupakne jenis wayang sing besar,wayang iki sing kerep digunakne jero masyarakat. 
d. Wayang ageng 
Wayang ageng ngrupakne jenis wayang sing paling gedhe saka jenis wayang liyane.Wayang jenis iki ora digunakne jero pentas wayang amarga wayang iki kegeden nek digunakne pementasan wayang sabengi suntuk dalang ora arep kuwat nyekele. 

2. Wayang madya 
Wayang diciptakan saka K.G, Mangkunegara IV nang awal abad XVII.Sumberceritone dijupuk saka cerito Pandawa sakwise perang Bharatayuda,tuladhanipun Prabu Parikesit.
3. Wayang klitik 
Wayang klitik yaiku wayang sing kegawe saka kayu.Wayang klitik nduwe bentuk pipih kaya wayang kulit.Reportoar cerito wayang klitik uga beda karo wayang lulang, diendi reportoar cerito wayang lulang dijupuk saka wiracarita Ramayana lan Mahabharata, lagi repertoar cerito wayang klitik dijupuk saka siklus cerito Panji lan Damarwulan. 
4. Wayang beber 
Dijenengi wayang beber amarga kegawe saka lembaran-lembaran (beberan)bebed utawa lulang sapi. 
5. Wayang golek 
Wayang golek kakeh klamben jubah (bakal dawa) tanpa digeraikan bebas lan kegawe saka kayu sing bulat kaya lumrahe bentuke boneka.Sumberceritone dijupuk saka sejarah, kaya ta cerito Untung Suparati, Batavia, SultanAgung, Trunajaya dll.
6. Wayang gedog 
Bentuk wayang gedog iki mirip karo bentuk wayang purwa, ning nang tokoh –tokoh rajane ora digunakne gelung supit urang.Wayang gedog diciptakan saka Sunan Giri kanggo nyeritoke Panji, sing ngrupakne cerito raja  raja Jenggala. 

7. Wayang suluh 
Wayang iki klebu wayang modern.Wayang iki kegawe saka lulang sing diwenehi klambi pepak lumrahe manusia.Ceritanya dijupuk saka kisahperjuangan Bangsa Indonesia mungsuh penjajah. 
8. Wayang titi 
Wayang titi yaiku wayang Cina.Sumber ceritone asale saka cerito Cina. 
9. Wayang wahyu 
Wayang wahyu kerep karan wayang bibel, amerga ceritone asale saka Kitab Injil.Wayang iki diciptakan saka Bruder Themotheos kanggo menyiarkanagama Kristen. 
10. Wayang wong 
Wayang wong yaiku cerito wayang purwa sing dipentaskan saka wong karo klambi kaya wayang. 
11. Wayang suket 
Wayang suket ngrupakne bentuk tiron saka macem-macem figur wayang lulang sing kegawe saka suket. 
12. Wayang pancasila 
Wayang pancasila yaiku cerito wayang mirip wayang purwa.Bedanya , tokoh-tokoh jero wayang iki yaiku pejuang  pejuang bangsa Indonesia.Ceritane ugi babagan 
perjuangan Bangsa Indonesia. 




Dikutip saka: Buku Atlas Tokoh-tokoh wayang, karya Rizem Aizid 

Tidak ada komentar:

Posting Komentar